Resultaten onderzoek “Hoe gaan we met elkaar om?”
Er is momenteel veel gaande in de Nederlandse samenleving en deze lijkt onder grote spanning te staan. In een nieuwe online enquête vroegen we naar de mening van Nederlandse hierover: ervaren we dat daadwerkelijk zo? Is dat sterker dan 5 jaar geleden? En hoe verwachten we dat dit zich naar de toekomst toe zal ontwikkelen?
5 op de 6 Nederlanders ervaart meer spanning in de samenleving dan 5 jaar geleden
Maar liefst 64% van de Nederlanders ervaart veel meer spanning dan 5 jaar geleden en nog eens 23% ervaart meer spanning dan vijf jaar geleden. Bij elkaar gaat dat dus om 87% (!), ofwel 5 op de 6 Nederlanders. De belangrijkste verklaringen zitten hem in de vele crises die er in Nederland en internationaal zijn: corona, de inflatie, de oorlog in Oekraïne, het stikstofbeleid, de problemen met de opvang van asielzoekers: al deze ontwikkelingen worden veelvuldig aangehaald.
We gaan veel slechter met elkaar om dan 5 jaar geleden
Op de vraag “vind jij dat Nederlanders nog net zo goed met elkaar omgaan dan 5 jaar geleden?” antwoord 86% dat we nu minder goed met elkaar om gaan. Slechts 3% vindt dat we beter met elkaar omgaan en volgens 8% is dat gelijk aan 5 jaar geleden. We ervaren dus in grote mate dat we slechter met elkaar omgaan.
Politieke keuzes, verschillende crises en ongelijkheid zijn de belangrijkste factoren waarom we slechter met elkaar om gaan
1.Slechte politieke keuzes die gemaakt worden (48%)
2.De vele grote crises waar Nederland en de wereld mee te maken hebben (44%)
3.De toenemende ongelijkheid in Nederland (43%)
4.We accepteren steeds minder van elkaar (35%)
5.Het toenemende gebruik van social media (26%)
Ook voor de komende 10 jaar zien we het somber in en verwachten we (nog) minder goed met elkaar om te gaan
Als we dan kijken naar de toekomst, dan zien we het ook somber in. Gevraagd naar hoe we verwachten dat we de komende 10 jaar met elkaar omgaan, denkt maar liefst 59% dat dit minder goed zal zijn in vergelijking met nu. 17% verwacht dat dit hetzelfde zal zijn, 7% verwacht dat dit beter zal zijn. Een behoorlijk negatieve balans, die op dit moment al verontrustend is ten opzichte van 5 jaar geleden.
Respect, leiderschap in de politiek en het oplossen van crises zijn de oplossing voor een betere samenleving
Als we vervolgens vragen naar wat er dan moet gebeuren willen we beter met elkaar omgaan over 10 jaar, dan worden de volgende zaken het vaakst genoemd:
1.We moeten met veel meer respect voor elkaar omgaan (41%)
2.Er moet sterker leiderschap getoond worden in de politiek (38%)
3.De belangrijkste crises moeten worden opgelost (38%)
4.Er moet meer gelijkheid in Nederland komen (31%)
5.Er moet meer saamhorigheidsgevoel in Nederland komen (20%)
Ook wijzelf reageren eerder negatiever dan positiever op mensen met een andere mening
Ook als we in de spiegel kijken, zien we dat we – in vergelijking met 5 jaar geleden – eerder negatiever aankijken tegen mensen met een andere mening dan positiever. Hoewel het volgens een meerderheid van 63% nog altijd hetzelfde is, zegt 25% dat ze nu negatiever reageren op mensen met een andere mening tegenover 6% die daar nu positiever op reageert. Vaak geven de mensen die vinden dat ze negatiever naar mensen met een andere mening reageren aan dat ze hun geduld zijn verloren. Waar ze eerst nog wilden luisteren en de andere mening accepteerden, is dat nu niet meer het geval.
Politiek en burger hebben de grootste verantwoordelijkheid voor een betere samenleving
Als we 100 punten mogen verdelen naar wie de belangrijkste verantwoordelijkheid heeft voor een betere samenleving, dan is de verdeling als volgt:
– De politiek: 38
– Nederlandse burgers (ofwel “wij allemaal”): 30
– De media: 13
– Handhavers (politie, justitie, etc): 12
– Onderwijs en wetenschap: 8
– Overig: 2
De politiek moet het goede voorbeeld tonen, dan zullen de burgers volgen
Tot slot hebben we nog een aantal stellingen voorgelegd, waaruit ook een duidelijk beeld naar voren komt:
– 68% vindt dat door social media de verschillen tussen mensen te sterk worden uitvergroot
– 67% vindt dat als de politiek het goede voorbeeld toont, Nederlandse burgers beter met elkaar om zullen gaan
– 66% verwacht dat de samenleving alleen maar verder zal polariseren
– 42% vindt het leuk om in Nederland te wonen (tegenover 34% neutraal en 22% niet leuk)
– Slechts 9% is optimistisch over de toekomst van Nederland in de komende 10 jaar (29% neutraal, 59% oneens)
